Κυριακή 22 Μαΐου 2016

Η μόλυνση του περιβάλλοντος και ο άνθρωπος


Οι επιπτώσεις της μόλυνσης στον άνθρωπο


Χρυσή Χαιρέτη, Μαρία Φλουρέντζου


12ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου  


Περίληψη
Η μόλυνση το περιβάλλοντος είναι μια έννοια η οποία περιλαμβάνει τη μόλυνση όλων των βιολογικών συστατικών του πλανήτη μας. Η μόλυνση είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης δραστηριότητας, είναι η αλλοίωση της μορφής του περιβάλλοντος και της ισορροπίας του ανθρώπου με τη φύση. Ο ίδιος ο άνθρωπος από τα παλιά χρόνια μέχρι και σήμερα εκμεταλλεύεται αλόγιστα τη γη. Οι επιπτώσεις της ρύπανσης του περιβάλλοντος εντοπίζονται στην ανθρώπινη υγεία. Πολλές ασθένειες που ταλαιπωρούν σήμερα τον άνθρωπο είναι το άσθμα και ο καρκίνος. Τα φυτοφάρμακα στις γεωργικές καλλιέργειες, εισέρχονται στο σώμα μας μέσω των διαφόρων τροφίμων που καταναλώνουμε .Η κατανάλωση φρούτων ή λαχανικών που καλλιεργούνται σε μολυσμένο έδαφος προκαλούν σοβαρά προβλήματα υγείας. Οι επιπτώσεις της ηχορύπανσης προκαλούν προβλήματα ακοής, διαταραχές ύπνου κ.α. Το σημαντικότερο είναι να παρθούν μέτρα πρόληψης. Αυτό, μπορεί να επιτευχθεί με την ένταξη περιβαλλοντικού προγράμματος στο σχολείο, εκπαίδευση των παιδιών από μικρή ηλικία, κατανόηση της έννοιας, της αξίας και της προστασίας του.
Λέξεις κλειδιά
Περιβάλλον, άνθρωπος, φύση, νέα γενιά, προστασία.
Κατηγορία προγράμματος
Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
Εισαγωγή
Το Δ΄1 Τμήμα του σχολείου μας αποτελούν 17 μαθητές. Έπειτα από κοινή απόφαση των διδασκόντων του τμήματος – διδάσκουσα γενικής αγωγής κας Χαιρέτη και διδάσκουσα παράλληλης στήριξης κας Φλουρέντζου, συνεργάστηκαν για την υλοποίηση του προγράμματος «Ευέλικτη Ζώνη» και το νέο αυτό «μάθημα» που εντάχθηκε στο πρόγραμμα έπειτα από ενημέρωση γονέων και μαθητών.
Η επιλογή του θέματος έγινε έπειτα από συζήτηση με τους μαθητές, για τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου και τα κυριότερα προβλήματα που τον απασχολούν. Οι μαθητές, θεώρησαν ως σημαντικό πρόβλημα είναι αυτό της μόλυνσης καθώς και οι συνέπειες που είναι εμφανές και επηρεάζουν αρνητικά τη ζωή μας και το μέλλον μας στον πλανήτη.
Η διάρκεια του προγράμματος είναι ένα διδακτικό έτος και το θέμα που πραγματεύεται, έχει χωριστεί σε επτά ενότητες.
Αρχικά, ασχοληθήκαμε με το περιβάλλον ως έννοια και έπειτα, με τη ρύπανση των υδάτων. Συνεχίσαμε το πρόγραμμα μας, με την ενότητα της μόλυνσης της ατμόσφαιρας και γνωρίσαμε τα φαινόμενα της τρύπας του όζοντος, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, το νέφος, την όξινη βροχή και τη ραδιενέργεια. Επίσης, ασχοληθήκαμε με τη μόλυνση του εδάφους όπως και με τον βιολογικό καθαρισμό.
Σκοπός και στόχοι
Ο σκοπός του προγράμματος « Η μόλυνση του περιβάλλοντος και ο άνθρωπος» είναι η παρουσίαση του σε μαθητές και εκπαιδευτικούς για να γίνει ανταλλαγή ιδεών και απόψεων, συζήτηση και διάχυση καλών πρακτικών.
Οι στόχοι του προγράμματος είναι τόσο γνωστικοί όσο και κοινωνικοί, συναισθηματικοί και ψυχοκινητικοί . Αρχικά, ο πρώτος μας στόχος ήταν οι μαθητές να γνωρίσουν τη μόλυνση του περιβάλλοντος και να εμβαθύνουμε επί του θέματος. Έπειτα, μέσα από τη διδασκαλία αυτή επιδιώκαμε να αναπτύξουν οι μαθητές ικανότητες έκφρασης (γραπτός και προφορικός λόγος). Στοχεύσαμε, επίσης, στη δυνατότητα των μαθητών να συλλέγουν πληροφορίες από διάφορα μέσα. Ένας δύσκολος στόχος για να γίνει εφικτός ήταν η ανάπτυξη του προβληματισμού και της κριτικής σκέψης. Η  διδασκαλία, επίσης, στόχευε στην ανάπτυξη δεξιοτήτων συνεργασίας σε δυαδική και ομαδική μορφή, σε αλληλοεπικοινωνία και αλληλοσυνεννόηση. Ακόμα, θέσαμε ως στόχο την ευαισθητοποίηση των μαθητών και την ενεργοποίηση καινούριων στάσεων και απόψεων.
Περιγραφή δράσης
Η πρώτη ενότητα με την οποία ασχοληθήκαμε ήταν η έννοια περιβάλλον και η ρύπανση των υδάτων. Στα πλαίσια αυτής της ενότητας, πραγματοποιήθηκε συζήτηση και δόθηκαν φύλλα εργασίας. Τα φύλλα εργασίας παρέπεμπαν τους μαθητές να αντλήσουν πληροφορίες από οποιοδήποτε μέσο ήθελαν. Οι μαθητές έφτιαξαν τα δικά τους κολάζ με πληροφορίες για το θέμα αυτό.
Η δεύτερη ενότητα είχε ως θέμα τη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Πάλι συζητήσαμε με τους μαθητές και μετά τους χωρίσαμε σε δύο ομάδες. Καλούμε τους μαθητές να συνεργαστούν και να απαντήσουν στα διάφορα ερωτήματα. Στο σπίτι, καλούνται να ψάξουν πληροφορίες για τη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Πραγματοποιήσαμε εκπαιδευτική εκδρομή στο μουσείο φυσικής ιστορίας για να γνωρίσουν οι μαθητές το φυσικό πλούτο του πλανήτη μας αλλά και να αντιληφθούν το μεγάλο αριθμό ζώων και φυτών που είναι προς εξαφάνιση.
Η τρίτη ενότητα αφορούσε την τρύπα του όζοντος και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Αφού συζητήσαμε τις αιτίες και τις συνέπειες παρουσίασαν οι μαθητές το υλικό που είχαν φέρει από το σπίτι και για τις δύο προηγούμενες ενότητες αλλά και για το νέο μάθημα.
Η επόμενη ενότητα είχε θέμα το νέφος και την όξινη βροχή. Στόχοι μας ήταν να γνωρίσουν οι μαθητές τι είναι το νέφος και η όξινη βροχή, να γνωρίσουν πώς προκλήθηκαν τα παραπάνω φαινόμενα, να κατανοήσουν τις επικίνδυνες συνέπειες των παραπάνω φαινομένων και να συνεργαστούν και να αλληλεπικοινωνήσουν. Όπως και στις προηγούμενες ενότητες συζητήσαμε με τους μαθητές, απάντησαν ομαδικά τα φύλλα εργασίας τους και παρουσίασαν το υλικό και τις πληροφορίες που βρήκαν.
Στην πέμπτη ενότητα οι μαθητές γνώρισαν τη ραδιενέργεια . Αφού εξηγήσαμε τι είναι, από τι προκαλείται και τις επιπτώσεις της, προχωρήσαμε σε ατομικά φύλλα εργασίας.
Η προτελευταία ενότητα αφορούσε τη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Η διαδικασία διδασκαλίας ήταν η ίδια με τις προηγούμενες ενότητες. Αυτή τη φορά η δασκάλα έφερε και τις δικές της πληροφορίες και εικόνες και τις παρουσίασε στους μαθητές. Οι μαθητές ασχολήθηκαν με αυτές και έφτιαξαν τις δικές τους ζωγραφιές.
Στην έβδομη και τελευταία ενότητα, ασχοληθήκαμε με το βιολογικό καθαρισμό και την ανακύκλωση. Οι μαθητές αφού απάντησαν δυαδικά τα φύλλα εργασίας παρουσίασαν το υλικό που είχανε αντλήσει από το σπίτι.  Έπειτα, όλοι μαζί φτιάξαμε στην τάξη ανακυκλωμένο χαρτί. Τέλος, τα παιδιά μάζεψαν διάφορα σκουπίδια και άχρηστα υλικά για να κατασκευάσουν τις δικές τους δημιουργίες και να αξιοποιήσουν πράγματα τα οποία δεν έχουν πλέον αξία.

Βιβλιογραφία
  • Βιολογία Γ΄ Λυκείου, (1990). ΟΕΔΒ, Αθήνα.
  • Γκαργκούλας Ν., Βακάκης και Συνεργάτες Α. Ε., Ματθαίου Γ., (2004). Σχέδιο Διαχείρισης Αειφορικής Ανάπτυξης και Προστασίας Περιβάλλοντος Γεωργικών και Κτηνοτροφικών Ζωνών της Ευρύτερης Περιοχής της Λίμνης Παμβώτιδας.
  • Δαράκη Γ. (1998). Σημειώσεις για το μάθημα, «Στοιχεία Οικολογίας», Ρέθυμνο.
  • Κουσουρής Θ. και Αθανασάκης Α. (1995). Περιβάλλον – Οικολογία – Εκπαίδευση, εκδόσεις Σαββάλλα, Αθήνα.
  • Μιχαηλίδης Π.Γ., Διαμαντής Γ., Ισραηλίδης Κ., Παπανικολάου Δ. (1991). "Κατσίγαρος: Μια επικερδής διαχείριση υγρών αποβλήτων" στα Πρακτικά του 2ου Συνεδρίου Περιβαλλοντικής Επιστήμης και Τεχνολογίας - Μόλυβος Μυτιλήνης Σεπ. έκδοση από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.
  • Ράπτης Ν. (1986). Ο εφιάλτης των πυρηνικών, εκδόσεις Καρρέ, Αθήνα.
  • Φίλης Γ. (1988). Η τελευταία πνοή του πλανήτη γη, εκδόσεις Μπουκουμάνη, Αθήνα.
    PLANTAEUROPA και Συμβούλιο της Ευρώπης. (2004).
  • Ευρωπαϊκή Στρατηγική Διατήρησης των Φυτών.Ας Σώσουμε τα Φυτά της Ευρώπης. WWF (2004). Αξιολόγηση του Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών της Ελλάδος: Από τη Θεωρία στη πράξη. WWF Ελλάς, κείμενο πολιτικής, Σεπτέμβριος.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου