Πέμπτη 21 Απριλίου 2016

Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του, εκτός αν πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία

Οι πρόσφυγες του κόσμου

Αναστασία Κουρτικάκη, Ελευθερία Καλούδη, Αργυρή Χαλκιαδάκη, Καρολίνα Κανέλλου

43ο Δημοτικό Σχολείο Ηρακλείου  

Περίληψη

Με αφορμή το ζήτημα των προσφύγων, σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε με τους μαθητές της Δ’ και Ε’ Τάξης το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Στόχος μας ήταν να γνωρίσουμε το θέμα των προσφύγων μέσα από την Ιστορία (ελληνική και παγκόσμια), τη Λογοτεχνία και την ποίηση. Πέρα από τη βιωματική προσέγγιση και την ευαισθητοποίηση μας ενδιέφερε οι μαθητές μας να αποκτήσουν τη δική τους άποψη, να διαφωνήσουν, να επιχειρηματολογήσουν και τελικά να λειτουργήσουν ως ενεργοί πολίτες απέναντι σε ένα κοινωνικό πρόβλημα που τους απασχολεί. Με παιχνίδια ρόλων, σκυταλοδρομίες ανάγνωσης, οργάνωση δράσεων στοχεύσαμε και επιτύχαμε την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση τόσο της σχολικής όσο και της ευρύτερης κοινότητας.
Kανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία from Eleftheria Kaloudi

Λέξεις κλειδιά
πρόσφυγες, Ιστορία, ποίηση, λογοτεχνία, δράση
Κατηγορία προγράμματος
Πολιτιστικών θεμάτων
Εισαγωγή
Κατά την εκπόνηση του συγκεκριμένου προγράμματος ασχοληθήκαμε με ένα μείζον θέμα που απασχολεί την επικαιρότητα και προβληματίζει τόσο τους μαθητές μας όσο και εμάς, τους γονείς και τους δασκάλους τους.
Προσπαθήσαμε να προσεγγίσουμε το προσφυγικό ζήτημα παράλληλα με το θέμα της μετανάστευσης τόσο μέσα από παραδείγματα από τη φύση και τις φυσικές επιλογές όσο και μέσα από ιστορικά στοιχεία.
Καθώς το πρόγραμμα υλοποιήθηκε παράλληλα από τους μαθητές δύο διαφορετικών τάξεων και διαφορετικών τμημάτων βασιστήκαμε κυρίως στις αρχές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας. Εργαστήκαμε αρχικά ως τμήματα-μονάδες. Στη συνέχεια δουλέψαμε ως μια ευρύτερη ομάδα που αντάλλασσε γνώσεις, σκέψεις, εμπειρίες, ιδέες και προβληματισμούς. Τέλος εργαστήκαμε από κοινού έχοντας ως στόχο να μοιραστούμε όσα είχαμε παράξει στην πορεία της δράσης, τόσο μεταξύ μας όσο και σε επίπεδο σχολείου και τοπικής κοινωνίας.
Σκοπός και στόχοι
Σκοπός μας ήταν οι μαθητές μας να γνωρίσουν το προσφυγικό ζήτημα όπως αναδύεται και αναδεικνύεται μέσα από την επικαιρότητα. Το ζητούμενο ήταν αρχικά να δουν πως η μετανάστευση αποτελεί μια φυσική επιλογή, να ξεπεράσουν φόβους και να προβληματιστούν με αφορμή στερεότυπα, είτε θετικά είτε αρνητικά, που έχουν σχετικά με τους πρόσφυγες και τελικά να κινητοποιηθούν, να εκφραστούν, να μοιραστούν και να προτείνουν λύσεις.
Μας ενδιέφερε κυρίως να το επιτύχουμε μέσα από τη διάδραση και την ανατροφοδότηση μεταξύ των μαθητών μας, τη χρήση της λογοτεχνίας και της τέχνης γενικότερα και την προσωπική έκφραση.
Περιγραφή δράσης
Οι ενότητες τις οποίες επεξεργαστήκαμε ήταν οι εξής:
  • Η μετανάστευση στη φύση
  • Η μετανάστευση στην Ιστορία
  • Οι Έλληνες, η μετανάστευση και η προσφυγική κρίση σε διαφορετικές ιστορικές περιόδους
  • Το προσφυγικό πρόβλημα όπως αναδύεται ως κεντρικό θέμα για την ελληνική και την ευρωπαϊκή πραγματικότητα
  • Το θέμα της προσφυγιάς και της μετανάστευσης μέσω της λογοτεχνίας και της τέχνης
Το πρόγραμμά μας στηρίχτηκε πάνω σε τρεις βασικούς πυλώνες: ευαισθητοποίηση, κινητοποίηση και εξωστρέφεια. Ανάμεσα στους πυλώνες αυτούς δεν ακολουθούνταν συγκεκριμένη σειρά πάντα καθώς εξαρτώταν τόσο από τη ροή των γεγονότων και της επικαιρότητας όσο και από το αναλυτικό πρόγραμμα. Το γεγονός πως οι μαθητές ανήκαν σε τμήματα διαφορετικών τάξεων, με διαφορετικό γνωστικό υπόβαθρο αποτέλεσε για εμάς πρόκληση.
Η μετανάστευση, ως φυσική επιλογή των ειδών, συζητήθηκε μέσα από τη Μελέτη Περιβάλλοντος,  τη λογοτεχνία, ντοκιμαντέρ και άρθρα.
Η μετανάστευση στην Ιστορία έγινε αντικείμενο έρευνας κατά τη διάρκεια του μαθήματος. Οι μαθητές της Δ’ τάξης ασχολήθηκαν με τις μετακινήσεις των ελληνικών φύλων στα αρχαία χρόνια και την ίδρυση των αποικιών, τους λόγους που οδήγησαν στην επιλογή αυτή τη δεδομένη ιστορική στιγμή καθώς και τις συνέπειές της τόσο για τους αποίκους όσο και για τους αυτόχθονες κατοίκους. Με ανάλογο τρόπο εργάστηκαν οι μαθητές της Ε’ τάξης που ασχολήθηκαν με τους Βυζαντινούς που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την πατρίδα τους εξαιτίας ιστορικών συγκυριών. Η ίδρυση των εύρωστων ελληνικών παροικιών στα Βαλκάνια  κατά τη διάρκεια της τουρκοκρατίας, η προσφυγική κρίση που ακολούθησε τη Μικρασιατική Καταστροφή, η μετανάστευση των Ελλήνων μετά τον εμφύλιο αλλά και στη σημερινή εποχή αποτέλεσαν επίσης αντικείμενα μελέτης και προβληματισμού. Τα παιδιά κατέληξαν πως το να αφήσει κανείς την πατρίδα που τον γέννησε πολλές φορές συνιστά αναγκαστική επιλογή και πως οι συνέπειες τόσο για τον ίδιο όσο και για τη χώρα που θα τον υποδεχτεί μπορούν να είναι θετικές και αρνητικές και πως εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις επιλογές, τις στάσεις και τις ενέργειες, πολιτικές και προσωπικές. Η μελέτη των στατιστικών στοιχείων σχετικά με τους αριθμούς των μεταναστών και των προσφύγων στο πρόσφατο παρελθόν της Ιστορίας της Ελλάδας βοήθησε τους μαθητές να κάνουν συγκρίσεις με την προσφυγική κρίση όπως αυτή διαμορφώνεται σήμερα.
Στα πλαίσια του μαθήματος των Θρησκευτικών, τοποθετώντας στη θέση του πρόσφυγα τον ίδιο τον Χριστό, οι μαθητές κατάφεραν να αναγνωρίσουν και να επεξεργαστούν αρκετά από τα αρνητικά στερεότυπα που ενδεχομένως είχαν σε σχέση με τους πρόσφυγες (οι πρόσφυγες είναι «βρώμικοι», «αγράμματοι», «βίαιοι», «εισβολείς», «οι πρόσφυγες είναι μουσουλμάνοι», «όλοι οι μουσουλμάνοι είναι τζιχαντιστές»).
Μετά από την ενημέρωση συνεχίσαμε με το κομμάτι της ευαισθητοποίησης, το οποίο αποτελεί ένα ιδιαίτερα δύσκολο κομμάτι στην εποχή της κυριαρχίας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία θεωρούμε πως από τη μια μεριά βοηθάνε στην ενημέρωση και τη δικτύωση της επικοινωνίας ενώ από την άλλη συχνά παραπληροφορούν ή εφησυχάζουν συνειδήσεις. Μια ευαισθητοποιημένη ανάρτηση στο facebook, το twitter ή το προσωπικό μας blog, για παράδειγμα, συχνά εκτονώνει τη διάθεσή μας για δράση και υποκαθιστά αληθινές πράξεις αλληλεγγύης. Δεδομένου πως τα παιδιά θα χρησιμοποιούν στο μέλλον πολύ συχνά ανάλογα δίκτυα, διαπιστώσαμε πως είναι εντελώς διαφορετική η ευαισθητοποίηση όταν παραμένει σε θεωρητικά πλαίσια από εκείνη που ακολουθείται από κινητοποίηση και αποτελεσματική δράση. Εστιάσαμε στην προσωπική ευθύνη και κινητοποίηση ως μοχλό προσωπικής εξέλιξης αλλά και ακρογωνιαίο λίθο του οράματος για έναν καλύτερο κόσμο.
Στηριζόμενοι στην παραπάνω παραδοχή συμμετείχαμε με τους μαθητές μας στις  δράσεις της Κοινωνικής Συνεταιριστικής Επιχείρησης «The healing tree» και στη Δράση-πρωτοβουλία του Συλλόγου Δασκάλων «Δομήνικος Θεοτοκόπουλος» «ένα σακίδιο για τους πρόσφυγες» με στόχο τη συγκέντρωση ανθρωπιστικής βοήθειας για στους πρόσφυγες που φιλοξενούνται προσωρινά στα ελληνικά νησιά. Συζητήσαμε με τους μαθητές μας για την ανάγκη και τη δύναμη του εθελοντισμού, κάναμε έρευνα για τις εθελοντικές δομές του Νομού Ηρακλείου και μιλήσαμε για τη δράση τους. Είδαμε πως η αίσθηση της προσωπικής ευθύνης και η ανάπτυξη πρωτοβουλίας, όταν συναντάται με την οργάνωση και τη δομή μιας ομάδας με κοινούς στόχους και όραμα, καθίσταται πιο αποτελεσματική και συμβάλλει στην αντιμετώπιση και τη λύση οξέων ή μακροχρόνιων κοινωνικών προβλημάτων. Τα παιδιά ένιωσαν τη χαρά της προσφοράς, καθώς δε συγκέντρωσαν απλά βοήθεια αλλά μόνα τους οργανώθηκαν σε ομάδες δράσης, ξεχώρισαν, κατέγραψαν  και τοποθέτησαν σε κούτες τα είδη που είχαν συγκεντρώσει ενώ έγραψαν πάνω στα πακέτα τους τα στοιχεία αποστολής. Συζήτησαν στη συνέχεια για τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν όσο οργάνωναν τη δράση τους, τον τρόπο που τις ξεπέρασαν αλλά και τα συναισθήματα που ένιωσαν τόσο κατά τη διάρκεια όσο και αφού ολοκλήρωσαν το έργο τους.
Η ευαισθητοποίηση και η έκφραση έγινε κυρίως μέσω της λογοτεχνίας και της τέχνης ενώ οι δραστηριότητες που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν ακολούθησαν τις αρχές και τα βήματα της διαφοροποιημένης διδασκαλίας. Σε συνεργασία με τη Βιβλιοθήκη του Σχολείου, που εμπλούτισε τα ράφια της με λογοτεχνικά βιβλία σχετικά με τους πρόσφυγες οργανώθηκε μια μικρή σκυταλοδρομία ανάγνωσης από τα παιδιά των δύο τμημάτων. Τα βιβλία που διαβάστηκαν από τα παιδιά ήταν τα εξής: «Το σκληρό καρύδι» της Ελένης Σβορώνου, «Μαλάλα» και «Ικμπάλ, ένα γενναίο αγόρι» της Jeanette Winter, «Εδώ Παύλος» του Παύλου Τσιρίδη, «Μικρές Οδύσσειες παιδιών» της Βικτώριας Μπαντή, «Το άγαλμα που κρύωνε» του Χρήστου Μπουλιώτη, «Το παιδί από τη θάλασσα», της Λότης Πέτροβιτς Ανδρουτσοπούλου, «Ξένοι στο Αιγαίο» της Σύρμως Μιχαήλ, «Ο Ναβίντ δεν ήρθε για διακοπές» του Πάνου Χριστοδούλου, «Το μισό πιθάρι» της Φωτεινής Φραγκούλη και «Το ταξίδι του Φερεϋντούν» του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου.
Παράλληλα αναγνώστηκαν αποσπάσματα από τα «Ματωμένα Χώματα» της Διδώς Σωτηρίου, «Αιολική γη» του Ηλία Βενέζη, «Όνειρα με χαρταετούς και περιστέρια» του Φερεϊντούν Φαριάντ από το Ανθολόγιο Λογοτεχνικών Κειμένων της Ε’ και Στ’ Δημοτικού καθώς και άρθρα εφημερίδων ελληνικών και ξένων, σημερινών και παλαιότερων.
Στο στάδιο της ευαισθητοποίησης είδαμε στο YouTube την «Iστορία της Ειρήνης, ενός παιδιού πρόσφυγα», ένα μικρό απόσπασμα ντοκιμαντέρ για τη Μικρασιατική Καταστροφή  και παίξαμε το «παιχνίδι της φυγής» της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Όταν τα παιδιά ήταν έτοιμα περάσαμε στην αξιοποίηση του εκπαιδευτικού υλικού της UNCHR που αναφέρεται στις αληθινές ιστορίες παιδιών προσφύγων. Συζητήσαμε  ακόμη με αφορμή τους πίνακες του Jacob Lawrence από τη “Migration series” στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης αλλά και το υλικό και φωτογραφίες αρχείου από τη Μικρασιατική  Καταστροφή του Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού και από τη σημερινή προσφυγική κρίση.
Ο γυμναστής του σχολείου μας σε κοινή συνάντηση με τους μαθητές των δύο τάξεων μετέφερε το κλίμα και τις εμπειρίες από τον τόπο καταγωγής του, τη Λέσβο, όπως αυτές   βιώθηκαν  από τους δικούς του ανθρώπους.
Το επόμενο στάδιο ήταν η προσωπική έκφραση των παιδιών. Η Δ΄ Τάξη με αφορμή το παραμύθι του Γρηγόρη Χαλιακόπουλου «Το ταξίδι του Φερεϋντούν» γνώρισε τον Πέρση φιλέλληνα ποιητή Φερεϋντούν Φαριάντ, ο οποίος είχε εμπνεύσει το παραμύθι του Χαλιακόπουλου. Τα παιδιά ήρθαν σε επαφή με το έργο του και ολοκλήρωσαν το παραμύθι της ζωής του συμπληρώνοντας με τις δικές τους σκέψεις την τελευταία λευκή σελίδα του βιβλίου. Σκηνοθέτησαν ένα μικρό θεατρικό για να συστήσουν το βιβλίο τους στους μαθητές της Ε’ Τάξης.
Αντίστοιχα η Ε΄ Τάξη διάβασε το βιβλίο του Χρήστου Μπουλιώτη «Το άγαλμα που κρύωνε» και, με παντομίμα, οι μαθητές σχεδίασαν ένα δρώμενο για να παρουσιάσουν το βιβλίο τους στα παιδιά της Δ’ Τάξης. Παράλληλα είχε ανατεθεί στους μαθητές και των δύο τάξεων, ως αποστολή, να φτιάξουν μια λίστα με ερωτήσεις που θα ήθελαν να απευθύνουν σε κάποιο προσφυγόπουλο που θα συναντούσαν ώστε να το γνωρίσουν καλύτερα. Οι μαθητές δε γνώριζαν εξ’ αρχής τι θα έκαναν με τις ερωτήσεις αυτές ενώ αγνοούσαν με ποιο βιβλίο ασχολούνταν τα παιδιά του άλλου τμήματος.
Η γνωριμία των δύο ηρώων των βιβλίων που είχαν διαβάσει έγινε όταν, χωρισμένα σε δυάδες (ένα παιδί από κάθε τμήμα), απηύθυναν το ένα στο άλλο τις ερωτήσεις που είχαν ετοιμάσει κατά το προηγούμενο στάδιο. Στη συνέχεια απαντούσαν το ένα παιδί ως προσφυγάκι και το άλλο ως Φερευντούν. Στο τέλος κάθε ομάδα παρουσίασε στην άλλη τα δρώμενα που είχαν ετοιμάσει.
Μια τελευταία δραστηριότητα ήταν η δημιουργία ενός σπονδυλωτού εικαστικού έργου με θέμα την προσφυγική κρίση από τους μαθητές της Ε΄ Τάξης και της Δ’ Τάξης. Οι μαθητές της Ε’ Τάξης ξεκίνησαν τη δημιουργία του έργου ενώ στη συνέχεια, οι μαθητές της Δ’ Τάξης, χωρίς να τους έχει αποκαλυφθεί κάτι γι’ αυτό, προσπάθησαν να το προσεγγίσουν ακολουθώντας τα βήματα του μοντέλου Perkins. Στο τέλος πρόσθεσαν τη δική τους πινελιά ώστε να θεωρηθεί το έργο ολοκληρωμένο.
Η σύνθεση των παιδιών αποτελούνταν από τρία καράβια. Το ένα, το πιο μακρινό σε σχέση με την ακτή, ήταν κατασκευασμένο από λευκό χαρτόνι και φορτωμένο με ανθρώπους πανομοιότυπους φτιαγμένους από φύλλα εφημερίδας. Η ερμηνεία των παιδιών για το συγκεκριμένο καράβι ήταν "Aυτοί οι άνθρωποι δεν ξέρουμε ποιοι είναι. Δεν ξέρουμε πώς νιώθουν γιατί δε φαίνεται το πρόσωπό τους. Ό,τι ξέρουμε γι' αυτούς είναι από τις εφημερίδες και την τηλεόραση. Το καράβι τους είναι λευκό σαν άδεια κόλλα. Δε δυσκολευτήκαμε να τους φτιάξουμε γιατί ήταν απλό: κολλάγαμε και κόβαμε. Μετά από λίγο όμως ήταν βαρετό". Τα δύο καράβια που βρίσκονταν πιο κοντά στην ακτή, ήταν ζωγραφισμένα, γεμάτα με  πρόσφυγες. Οι «καλλιτέχνες» είπαν γι’ αυτά: "Αυτούς τους ξέρουμε. Έχουν χρώμα γιατί εμείς τους ζωγραφίσαμε. Ο καθένας από αυτούς είναι ο καθένας από εμάς. Έχουν πρόσωπο και καταλαβαίνουμε τα συναισθήματά τους. Είναι φοβισμένοι και θυμωμένοι. Κρυώνουν κι έχουν αγωνία. Μερικοί είναι χαρούμενοι γιατί πιστεύουν πως επιτέλους σώθηκαν. Ήταν πιο ενδιαφέρον να τους φτιάξουμε γιατί έπρεπε να ασχοληθούμε περισσότερο, να μαντέψουμε πώς νιώθουν, τι σκέφτονται. Κανείς δεν είναι ίδιος με τον άλλον αφού ούτε εμείς είμαστε ίδιοι μεταξύ μας". Με κίτρινα αστέρια ήταν σχεδιασμένη η λέξη “help” που προέκυψε όταν τα παιδιά ρωτήθηκαν ποια λέξη θα επέλεγαν αν μπορούσαν να φωνάξουν ακόμη κι αν δεν τους άκουγε κανείς, αν βρίσκονταν στη θέση των προσφύγων που ταξίδευαν με τις βάρκες. Η συντριπτική πλειοψηφία έγραψε σε ένα χαρτάκι, σιωπηλά, τη λέξη «βοήθεια». Τα κίτρινα αστέρια επιλέχθηκαν γιατί «το κίτρινο είναι το χρώμα του φωτός», «είναι το σύμβολο της ΕΕ που θεωρούμε πως πρέπει να βοηθήσει τους ανθρώπους αυτούς», «οι εικόνες των προσφύγων πίσω από τα σύρματα θυμίζουν εκείνες των Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης». Στην παραλία μια οικογένεια τουριστών απολάμβανε αμέριμνη το μπάνιο της, χωρίς να έχει προσέξει το δράμα  που ξετυλιγόταν λίγα μέτρα μακριά τους.
Επειδή οι μαθητές της Δ' Τάξης είχαν  μια δυσκολία στον χειρισμό των δυσάρεστων συναισθημάτων, η δασκάλα τους ζήτησε να δώσουν τη λύση. Έφτιαξαν έναν χαρταετό, προφανώς επηρεασμένοι από το βιβλίο που είχαν διαβάσει, και κόλλησαν πάνω τις ευχές τους. Τον έδωσαν στους πρόσφυγες για να τον αφήσουν να πετάξει ψηλά στον ουρανό και να συναντήσει τον Θεό. Ο ίδιος χαρταετός, που στις δύσκολες στιγμές είχε βοηθήσει τον ήρωα του βιβλίου να βρει τον δρόμο του, θεώρησαν πως θα βοηθούσε και τους πρόσφυγες στο δύσκολο ταξίδι της ζωής τους.
Για τη διάχυση της δράσης στο υπόλοιπο σχολείο και την τοπική κοινωνία επιλέχτηκε η Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης και Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού που αφιερώθηκε στους πρόσφυγες από τη Συρία. Οι μαθητές της Ε’ Τάξης παρουσίασαν στην αίθουσα πολλαπλών χρήσεων του σχολείου μας ένα δρώμενο που είχαν σκηνοθετήσει εμπνευσμένοι από το ποίημα της Ουαρσάν Σάιρ «Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία». Οι μαθητές της Δ’ Τάξης είχαν δουλέψει σε ομάδες επιλεγμένους στίχους από το ίδιο ποίημα και κλήθηκαν να τις παρουσιάσουν με όποιον τρόπο τους εξέφραζε περισσότερο. Οι δύο από τις τέσσερις ομάδες επέλεξαν να κάνουν δραματοποίηση, η μία έφτιαξε μια σύνθεση με την τεχνική του κολάζ και η τελευταία δημιούργησε μια νέα ιστορία και έγραψε ένα ποίημα.
Στο τέλος της χρονιάς, στην τελετή λήξης, θα πραγματοποιηθεί η παρουσίαση του προγράμματος στο σχολείο. Οι γονείς, οι δάσκαλοι και οι μαθητές του Σχολείου θα μπορέσουν να συμμετάσχουν συμπληρώνοντας τις δικές τους ευχές και τις σκέψεις τους στον χαρταετό του Φερεϋντούν. Επίσης θα έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν κομμάτι του εικαστικού έργου των παιδιών δίνοντας τις δικές τους λύσεις  με εικαστικό ή άλλον τρόπο.

Συμπεράσματα
Θεωρούμε πως το πρόγραμμά μας πέτυχε στο σύνολό του τους στόχους που είχαμε θέσει κατά τον σχεδιασμό του. Οι μαθητές μας, παρά το γεγονός πως προέρχονταν από διαφορετικές τάξεις και τμήματα κατάφεραν να συνεργαστούν άψογα. Πέρα από το γεγονός πως ενημερώθηκαν και ευαισθητοποιήθηκαν σχετικά με το θέμα που μελετούσαν παρατηρήσαμε πως οξύνθηκε το ενδιαφέρον και η ανάγκη τους να ενημερώνονται περισσότερο και ορθότερα, να ελέγχουν τις πηγές πληροφόρησής τους και να προσπαθούν να προσεγγίζουν ένα θέμα σφαιρικά. Αυτό θα τους βοηθήσει στη συνέχεια να γίνουν ενεργοί πολίτες και να συμμετέχουν στα δρώμενα του τόπου τους.
Πιστεύουμε πως σε  μεγάλο βαθμό  κατάφεραν να ξεπεράσουν στερεότυπα παγιωμένα τόσο από τα ΜΜΕ όσο και από την ίδια την οικογένεια ή προσωπικές εμπειρίες των μαθητών.
Το γεγονός πως προέρχονταν από διαφορετικές τάξεις, ενώ τους είχε ξενίσει στην αρχή, τους βοήθησε να συνειδητοποιήσουν πως η διαφορετικότητα ανάμεσα σε όσους συνεργάζονται δεν αποτελεί εμπόδιο αλλά πλούτο, όταν σέβονται ο ένας τον άλλον και εργάζονται προς ένα κοινό στόχο.
Διαπιστώσαμε επίσης πως η διαφοροποιημένη διδασκαλία αποτελεί την πιο ενδεδειγμένη μορφή διδασκαλίας σε περιπτώσεις ανομοιογενών ομάδων όπως η δική μας.
Στον αρχικό σχεδιασμό μας είχαμε συμπεριλάβει τη συνεργασία με συλλόγους Μικρασιατών, ωστόσο στάθηκε αδύνατο να καταφέρουμε να επικοινωνήσουμε με κάποιον από αυτούς.
Ένα ακόμη εμπόδιο ήταν η εξεύρεση κοινών ωρών για τη συνδιδασκαλία και τη διοργάνωση δράσεων από κοινού. Υπήρξε και το μόνο σημείο που  δυσχέρανε την πορεία του προγράμματός μας.
Ευχαριστίες
Ευχαριστούμε τους μαθητές μας για την εξαιρετική τους συνεργασία καθώς επίσης και τον Γυμναστή του σχολείου μας κο Νίκο Ηλία για όσα πολύτιμα μοιράστηκε μαζί μας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου